Bir diş enfeksiyonu veya apseli diş, genellikle diş çürümesi ve kötü ağız hijyeni sonucunda oluşur. Bununla birlikte, daha önce yapılmış bir diş operasyonu veya travmatik yaralanma nedeniyle de gelişebilir.

Dişinizde bir enfeksiyon meydana geldiğinde, bakterilerin aşırı çoğalmasının bir sonucu olarak ağızda irin oluşur ve bu dişin olduğu bölgede baskı yaratır. Bu enfeksiyon genellikle bölgede şişlik, ağrı ve hassasiyete neden olur. Tedavi olmadan, enfeksiyon çenenin diğer bölgelerine ve hatta beyne yayılabilir.

Dişlerde çürüme çok yaygındır. Bir makalede belirtildiği gibi, 20-64 yaş arasındaki yetişkinlerin %91’inde diş çürükleri vardır. Ayrıca, aynı yaş grubundaki insanların yaklaşık %27’sinde tedavi edilmeyen diş çürüğü vardır. Diş çürümelerini erken tedavi etmek, diş enfeksiyonları gibi komplikasyonları önlemek için önemlidir.

Diş enfeksiyonu yaşayan herkes, enfeksiyonun yayılmasını önlemek için hemen bir diş hekimine başvurmalıdır.

Bir diş hekiminin muhtemelen önereceği ilk şeylerden biri, çürük çok ilerledi ve iltihaba yol açtıysa enfeksiyonu öldürmek için vereceği antibiyotiktir. Bazı antibiyotikler diş enfeksiyonları için diğerlerinden daha iyi etki gösterir. Bunun yanında semptomlara yardımcı olmak için reçetesiz ağrı kesici ilaçlar da kullanılabilir.

Diş enfeksiyonu için antibiyotik ne zaman kullanılır?

Diş hekimleri genellikle diş enfeksiyonları için antibiyotik önermektedir. Bununla birlikte, enfekte olmuş tüm dişler antibiyotik gerektirmez!

Bazı durumlarda, bir diş hekimi enfekte olmuş bölgeyi temizleyebilir veya sorunu tamamen çözmek için kanal tedavisi uygulayabilir veya dişin çekilmesi de gerekebilir.

Enfeksiyonun büyüdüğü ve yayıldığı, kişinin bağışıklık sisteminin zayıfladığı durumlar dışında diş hekiminiz antibiyotik vermeyecektir. Sözün özü; her enfeksiyonda antibiyotik önermiyoruz, enfeksiyon vücudun bağışıklık sisteminin baskılayamayacağı bir durumda ve yayılma, şişme eğilimi gösteriyorsa öneririz. Ayrıca sorunun çözümü için çoğunlukla diş tedavisi gerekir, antibiyotik enfeksiyonu bastırmak ve tedavinin güvenli yapılması için bir ön aşamadır, nihai çözüm değildir.

Tür ve dozaj listesi

Her ne kadar antibiyotikler diş enfeksiyonunu temizlemeye yardımcı olsa da her durumda uygun antibiyotiği kullanmak önemlidir.

Diş hekiminizin önerdiği antibiyotik türü, enfeksiyona neden olan bakterilere bağlı olarak değişecektir. Bunun nedeni, farklı antibiyotiklerin farklı bakteri türlerini ortadan kaldırmak için farklı şekillerde çalışmasıdır.

Dentistry Journal dergisinde yapılan bir çalışmada, ağzımızda binlerce farklı bakteri türü vardır. Bu bakterilerin çoğu büyüme ve enfeksiyona neden olma potansiyeline sahiptir.

Tedavi, enfeksiyona neden olan bakterilere bağlı olarak değişebilir, ancak çoğu zaman diş hekimleri birçok türe karşı çalışan bir antibiyotik önerirler.

Penisilin sınıfı: Penisilin tipi ilaçlar, diş enfeksiyonları için yaygın antibiyotik formlarıdır. Buna penisilin ve amoksisilin dahildir. Bazı diş hekimleri, daha inatçı bakterileri ortadan kaldırmaya yardımcı olabileceğinden, klavulanik asit ile amoksisilin kombinasyonunu da önerebilir.

Diş enfeksiyonu için tipik amoksisilin dozajları ya 8 saatte bir 500 miligram (mg) ya da 12 saatte bir 1000 mg’dır.

Klavulanik asit ile tipik amoksisilin dozajları, minimum etkili dozaja bağlı olarak 8 saatte bir yaklaşık 500-2.000 mg veya 12 saatte bir 2.000 mg’dır.

Bununla birlikte, bazı bakteriler bu ilaçlara karşı direnç göstererek daha az etkili olabilir. Aslında, birçok doktor günümüzde ilk tedavi yöntemi olarak diğer antibiyotikleri seçiyor.

Ayrıca, bazı insanların bu ilaçlara alerjisi vardır. Benzer ilaçlara karşı alerjik reaksiyon geçiren herkes, tedavi önerilerini almadan önce diş hekimlerine söylemelidir.

Klindamisin: Klindamisin, çok çeşitli bulaşıcı bakterilere karşı etkilidir. International Dental Journal’ın notlarında yapılan bir çalışma olarak, bazı araştırmacılar, klindamisini diş enfeksiyonlarını tedavi etmek için tercih edilen ilaç olarak önermektedir, çünkü bakterilerin bu ilaca direnç göstermesi penisilin sınıfı ilaçlardan daha az muhtemel olarak gözüküyor.

Tipik bir klindamisin dozu, hangi dozajın etkili olacağına bağlı olarak 8 saatte bir 300 mg veya 600 mg’dır.

Azitromisin: Azitromisin çok çeşitli bakterilere karşı, büyümelerini durdurmak için çalışır. Bazı diş enfeksiyonlarının tedavisinde etkili olabilir, ancak diş hekimleri bunu sadece penisilin sınıfı ilaçlara alerjisi olan veya klindamisin gibi diğer ilaçlara cevap vermeyen kişilere önerir.

Azitromisinin tipik dozu, art arda 3 gün boyunca 24 saatte bir 500 mg’dır.

Metronidazol: Metronidazol, doktorların ve diş hekimlerinin bir dizi enfeksiyonu tedavi etmek için kullandığı bir antibiyotiktir. Bununla birlikte, herkes için uygun olmayabilir ve tipik olarak ilk tedavi seçeneği değildir. Genellikle de geniş spektrumlu bir antibiyotiğe eş olarak destekleyici olarak önerebilmekteyiz.

Metronidazol için dozaj her 8 saatte bir yaklaşık 500–750 mg’dır.

Ne kadar sürede etki göstermeye başlar?

Her antibiyotiğin etki süresi, enfeksiyonun şiddeti ve ilacın bulaşıcı bakterileri ne kadar etkili bir şekilde ortadan kaldırdığı gibi birçok faktöre bağlı olarak değişir.

İnsanların, reçete edilen ilaçları tam olarak diş hekiminin almayı söylediği şekilde alarak tam bir antibiyotik tedavisini tamamlamaları önemlidir. Bir kişi birkaç dozdan sonra semptomlarının kaybolduğunu fark etmeye başlasa da antibiyotik tedavisini tamamlamak, enfeksiyonun geri gelmesini veya güçlenmesini önlemeye yardımcı olur.

International Dental Journal çalışmasının belirttiği gibi, akut enfeksiyonların çoğu 3-7 gün içinde düzelir.

Yan etkiler

Her ne kadar antibiyotikler kişiyi diş tedavisine hazırlamak için enfeksiyonu temizlemeye yardımcı olsa da bu ilaçların bazı olası yan etkileri vardır.

Yan etkiler her ilaç türüne göre değişebilir. Belirli bir tedaviyle ilerlemeden önce alacağınız ilacı olası yan etkileri tartışmak için doktorunuzla görüşmeniz gerekir.

Diğer diş enfeksiyonu tedavileri

Antibiyotikler aktif enfeksiyonu temizlemeye yardımcı olabilir, ancak dişin enfeksiyonu uzak tutmak için çalışması gerekir.

Bu genellikle alanda bir veya daha fazla prosedürün gerçekleştirilmesi anlamına gelir, örneğin:

• Apsenin temizlenmesi
• Dolgu yapmak
• Kanal tedavisi
• Diş çekimi

Diş enfeksiyonu için antibiyotik tedavisi, çözümün sadece bir parçasıdır. Gerçekte, çoğu diş enfeksiyonunun kökten temizlenebilmesi için gerçek dişin üzerinde işlem yapılması gerekir.

Semptomları hafifletmek için doğal ilaçlar

Bazı reçetesiz ilaçlar, insanların enfeksiyonlarının semptomlarını kontrol etmelerine de yardımcı olabilir. Buna ibuprofen (Advil, brufen gibi ilaçlar) ve naproksen sodyum (Apranax, aleve) gibi reçetesiz ağrı kesiciler dahildir.

Hastanın semptomları hafifletmek için evde deneyebileceği bazı yararlı uygulamalar da olabilir, örneğin:

• Ağzı ılık tuzlu suyla nazikçe yıkayın
• Suyun içine karbonat ekleyerek hafifçe durulayın
• Hassasiyeti önlemek için çok sıcak veya çok soğuk yiyeceklerden kaçının
• Bölgeye ek yaralanmaları azaltmak için ağzın diğer tarafı ile yemek tüketin
• Hassas alanın etrafında çok yumuşak bir diş fırçası ile mutlaka nazikçe fırçalayın
• Hassas bölgeye çarpan veya dişlere yapışabilecek çok keskin, çiğnenmesi zor yiyeceklerden kaçının

Her gün diş fırçalamak ve diş ipi kullanmak; düzenli kontroller için bir diş hekimi görmek gibi iyi ağız hijyeni uygulamalarını benimsemek, diş enfeksiyonlarını ve komplikasyonlarını önlemeye yardımcı olabilir.